James Booth-Jones (promovendus aan de Erasmus School of Philosophy) schreef een essay en maakte een video over de manier waarop antieke ideeën online worden herschapen—en wat er verloren gaat wanneer een complexe filosofie wordt gereduceerd tot snelle zelfhulpadviezen.
“Sinds de Renaissance heeft het stoïcisme meerdere heroplevingen gekend in het Westen. De nieuwste variant speelt zich online af—op Instagram, YouTube, Reddit en TikTok—waar we worden bestookt met spierbundel-Marcus-Aurelius-content.
Een nieuwe lichting auteurs heeft deze online trend aangegrepen en boeken gepubliceerd die perfect aansluiten op de online feeds. Met titels variërend van het onheilspellende How to Think Like a Roman Emperor tot het licht pikante Discipline Is Destiny hebben zij het stoïcisme herverpakt als lifehack, gepresenteerd als tijdloze wijsheid voor het moderne leven.
Tot 2022 was deze hele hype mij voorbijgegaan, totdat een vriend me een exemplaar van The Daily Stoic gaf. Bij het doorbladeren was ik met stomheid geslagen. Het boek leek de stoïcijnse filosofie te reduceren tot een hapklare reeks ‘toepasbare’ technieken voor het omgaan met tegenslag—en beloofde op een gegeven moment zelfs “het recept voor geluk”. (…)
Dit wijst op een dieperliggend probleem dat in pop-stoïcijnse werken zelden wordt erkend: de Romeinse stoïcijnen bouwden voort op filosofische concepten die oorspronkelijk zijn ontwikkeld door de Griekse stoïcijnen vóór hen. Begrippen als God, lichaam, ziel, indruk en pneuma verwijzen naar ideeën die iets totaal anders betekenden dan wat wij vandaag onder die woorden verstaan.”
Lees het essay en bekijk de video op de site van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
