Een doodstraf voor de kwetsbaren onder ons
Omgaan met de opwarming klinkt als het je erbij neerleggen en aanpassen. Dat is onethisch, en een doodstraf voor de kwetsbaren onder ons. Willen we de aarde leefbaar en de opwarming onder de 2°C houden, dan zijn radicale en onmiddellijke maatregelen onvermijdelijk. Het huidige pad leidt ons richting 2,5 tot 3°C opwarming – met catastrofale gevolgen. Alleen een volledige koerswijziging kan dat keren:
- Fossiele brandstoffen in de ban vóór 2030 (voor rijkere landen)
Geen nieuwe olie-, gas- of kolenprojecten meer per direct. Rijke landen moeten tussen 2025 en 2030 alle fossiele subsidies beëindigen, kolencentrales sluiten en stoppen met fossiele infrastructuur. Voor armere landen volgt een eerlijke, gefinancierde uitfasering rond 2040.
- Bindende CO₂-plafonds
Ieder land krijgt een maximaal CO₂-budget op basis van historische verantwoordelijkheid en rechtvaardigheid. Als landen hun budget overschrijden, volgen sancties of handelsbeperkingen – net zoals bij schendingen van mensenrechten of handelsregels.
- Een geplande economie binnen planetaire grenzen
Het groeimodel moet fundamenteel ter discussie worden gesteld. In plaats van eindeloze economische groei moeten we streven naar *post-groei* in rijke landen: minder consumptie, kortere werkweken, herverdeling van welvaart, en focus op welzijn in plaats van winst.
- Mondiale klimaatrechtvaardigheid
Rijke landen moeten honderden miljarden per jaar bijdragen aan klimaatadaptatie en -schadevergoeding in het mondiale Zuiden. Dit is geen hulp, maar een morele plicht, gebaseerd op hun historische bijdrage aan de klimaatcrisis.
- Maatschappelijke mobilisatie en burgerdruk
Zonder massale publieke druk en burgerverzet zal de politiek blijven talmen. Klimaatverandering is geen technisch probleem, maar een machtskwestie. Verandering zal niet komen van bovenaf, tenzij het wordt afgedwongen.
Individueel kunnen we daaraan bijdragen:
- Gebruik je stem en je stemrecht: sluit je aan bij bewegingen die druk uitoefenen op politici en bedrijven, en stem op partijen die echte systeemverandering durven voorstellen. Politieke actie is krachtiger dan individuele consumptie.
- Verlaag je afhankelijkheid van het groeimodel: kies bewust voor minder (vliegen, vlees, spullen), maar ook voor alternatieven die lokale solidariteit versterken, zoals energiecoöperaties, deelinitiatieven of collectieve woonvormen.
De tijd van vrijwilligheid en technofixes is voorbij. Alleen door collectieve actie én systeemverandering maken we de weg vrij naar een leefbare toekomst.