De observant, van de Universiteit Maastricht, heeft een interview gepubliceerd met internetpionier Marleen Stikker. Dat is de moeite waard.

Je hebt twee stromingen in de kritiek op AI, zegt Stikker. “Eén stroming heeft het over ‘existential risks’ en claimt dat AI in de toekomst de mens zal onderwerpen. Die stroming komt vooral uit de techindustrie zelf. Sam Altman van OpenAI bijvoorbeeld reist heel Europa door om iedereen te vertellen dat de mensheid op het spel staat.” Dat noemt ze reclame.

De tweede stroming: “Die kijkt naar de grote vraagstukken en problemen van AI zoals die zich in de praktijk voordoen. Daar moeten we nu mee aan de slag, anders ondermijnt AI onze democratie en zelfbeschikking. Er is geen tijd te verliezen. We moeten ons geen angst laten aanjagen, maar vragen stellen. Bijvoorbeeld: van wie zijn die data waar AI mee getraind wordt? Dat is een machtsvraagstuk. Op oneigenlijke gronden zijn wetenschappelijke en culturele producties toegeëigend. Er zijn maar een paar partijen met genoeg kapitaal om dat kunnen, en dat zijn private partijen met specifieke belangen.”

Het probleem is dat de macht bij partijen ligt die tot dusver hebben laten zien dat ze niet goed met die macht kunnen omgaan, meent Stikker. “Ze hebben zich data toegeëigend die niet van hen zijn. Daar komen ook al die rechtszaken vandaan. Jan en alleman stapt naar de rechter, want die bedrijven hebben gewoon alles binnengehaald van websites en trekken zich niets aan van intellectueel eigendom of het publieke domein. Ze privatiseren data die niet van hen zijn. Ze hebben de website van Waag Futurelab bijvoorbeeld ook leeggetrokken, terwijl wij een ‘creative commons-licentie’ hanteren, die commercieel gebruik verbiedt. Mediabedrijven als The Guardian blokkeren nu bedrijven als OpenAI die hun content stelen. Universiteiten zouden dat ook moeten doen.”

Lees het hele interview op de site van de observant.