Communiceer wat je niet weet
Ibo van de Poel
Als je iets niet weet kan je het toch ook niet communiceren? Maar je kan wel vertellen wat je niet weet. Als wetenschapper om de grenzen van je kennis aan te geven. Als ingenieur om duidelijk te maken dat techniek onbekende gevolgen kan hebben. Als filosoof omdat je sowieso alles bevraagt.
Wat zou je willen dat je wou?
Pim Haselager
Mijn vader zei dat vaak, vooral in het verkeer, als hij zich afvroeg waar andere autobestuurders in vredesnaam mee bezig waren. Toen ik als kind bij hem in de auto zat vond ik het altijd leuk als hij dat zei. Het lijkt een paradoxale vraag, want waarom zouden we niet willen we wat we willen? Maar ik realiseerde me pas veel later dat het een hele diepe vraag is, die we ons eigenlijk voortdurend stellen dan wel zouden moeten stellen. Het is heel goed mogelijk om het met jezelf oneens te zijn, en dat gebeurt eigenlijk vooral op momenten dat we ontevreden zijn met of over onszelf, als we onszelf vorm proberen te geven. Denk aan goede voornemens. Die zijn er om jezelf te corrigeren, je leven een andere richting te geven, minder roken of drinken, meer lezen of sporten, we kennen het allemaal. Het probleem is dat we allemaal soms dingen willen, terwijl we het daar zelf toch niet mee eens zijn. De filosoof Harry Frankfurt benoemde dat als het verschil tussen eerst en tweede orde wil. Je eerste aanvechting is om te roken, drinken, of dat vliegtuig te boeken. Je tweede orde wil is om na te denken over de gevolgen daarvan, over wie je zou willen zijn, en of het niet beter zou zijn om nee te zeggen tegen je eerste aanvechting. Het heet ook wel zelfbeheersing. Wat zou je willen dat je wou? Niet zo’n makkelijke vraag als mijn vader in de auto het deed voorkomen.
Het belang van nonsens kan niet onderschat worden
Lennart Martens
De RAND Corporation publiceerde in 1955 het eerste, en meteen zeer omvangrijke, boek vol met hoog kwalitatieve nonsens: ‘A Million Random Digits with 100,000 Normal Deviates’. Het boek is in 2001 heruitgegeven, al halen we onze nonsens niet langer uit boeken. Maar waarom toch al die nonsens, en wie kan er wat mee?
Lees verder in de Salon.
