Eind mei 2026 ontvangt Paul van Lange, hoogleraar Sociale Psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, de APS Mentor Award van de Association for Psychological Science. Deze internationale prijs erkent zijn bijdrage aan de psychologische wetenschap door het begeleiden en inspireren van studenten en collega’s die wereldwijd toonaangevend onderzoek zijn gaan doen.
De prijs valt samen met een periode waarin de sociale psychologie sterk in beweging is en steeds mondialer wordt. Van Lange duidt op de site van de VU welke verschuivingen bepalend zijn voor de toekomst van het vakgebied.
- Wereldwijde onderzoeken: Studies omvatten tegenwoordig 30+ landen en richten zich o.a. op normen, samenwerking en vertrouwen. Van Lange’s werk toont aan dat “roddel” in westerse culturen vaak een meer gewaardeerde sociale correctie is dan directe confrontatie – in contrast met veel andere culturen.
- Uitzoomen naar grotere verbanden: Sociale psychologie betrekt nu bredere maatschappelijke en ecologische factoren zoals inkomensongelijkheid, sociaal vertrouwen en klimaat. Van Lange stelt bijvoorbeeld dat seizoensinvloeden (hete zomers, strenge winters) een rol spelen in ons tijdsbesef en planningsvermogen.
- Weg van het WEIRD-perspectief: De discipline zoekt nadrukkelijker aansluiting bij de Global South en andere regio’s, geïnspireerd door invloedrijke publicaties die het beperkte westerse onderzoeksdomein aankaartten.
- Gratis toegankelijk handboek: In september 2025 verschijnt de zesde editie van het legendarische Handbook of Social Psychology – voor het eerst wereldwijd gratis beschikbaar. Van Lange leverde een hoofdstuk over samenwerking en competitie. Hiermee willen de redacteuren sociale psychologie voor iedereen toegankelijk maken, ook in minder welvarende landen.
- Verschuiving in mensbeeld: In zijn eigen onderzoek ziet hij een verschuiving van “rationeel eigenbelang” naar een mensbeeld waarbij mensen ook sterk gericht zijn op gelijkheid en samenwerking. Dit mensbeeld gaat op voor individuen maar niet voor groepen. Mensen onderschatten “het goede” van individuele mensen en zijn niet echt optimistisch over de goedheid van de mens in de toekomst.
Bekijk ook ook het lange interview dat Beste-ID met Van Lange had.
Deel via:
