Vanwege strenge milieuregels mogen boeren niet alle mest op hun land uitrijden. Tegelijkertijd gebruiken ze kunstmest om hun gewassen toch van genoeg voeding te voorzien. Het gevolg: een groeiend mestoverschot én verlies van waardevolle voedingsstoffen. PhD-onderzoeker Marrit van der Wal werkt aan een circulaire oplossing: ze ontwikkelt een methode om stikstof en kalium uit mest te scheiden en herbruikbaar te maken.
Mest bevat belangrijke voedingsstoffen zoals stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K). Deze stoffen zijn essentieel voor planten en stimuleren hun groei. Toch kan een teveel aan mest schadelijk zijn voor het milieu. “Wanneer er meer mest op het land wordt gebracht dan de gewassen kunnen opnemen, spoelen stikstof en fosfaat uit naar het grond- en oppervlaktewater”, legt Van der Wal uit. Dit veroorzaakt algengroei in sloten en meren, waardoor vissen en ander waterleven verstikt raken. Daarnaast stoot onbehandelde mest ammoniak uit, wat ook bijdraagt aan milieuvervuiling.
Om deze milieueffecten te verminderen, moeten boeren zich houden aan een strenge wetgeving die bepaalt hoeveel stikstof en fosfaat uit dierlijke mest ze op hun land mogen gebruiken. In Nederland – waar relatief veel vee wordt gehouden op weinig landbouwgrond – ontstaat daardoor al snel een overschot aan mest dat de boeren niet mogen gebruiken. De overtollige mest moeten ze dan exporteren of verwerken, wat vaak extra kosten met zich meebrengt.
Om die vicieuze cirkel te doorbreken, kijken onderzoekers naar manieren om mest efficiënter te benutten. “Wat als we de mest zo kunnen verwerken dat we daar de stikstof uit kunnen halen?” Dit bewerkte product wordt officieel niet meer als mest beschouwd, maar als zogenoemde RENURE (REcovered Nitrogen from manURE). Dit valt onder Europese regelgeving die in ontwikkeling is en bepaalt hoeveel stikstof uit kunstmest ermee mag worden vervangen. “Je kunt kunstmest nog niet volledig vervangen, maar het gebruik van RENURE is wel een belangrijke stap richting een meer circulaire en milieuvriendelijke landbouw.”
Van der Wal richt zich in haar onderzoek specifiek op het scheiden van stikstof en kalium uit mest, zodat deze stoffen in geconcentreerde vorm beschikbaar komen en preciezer op het land kunnen worden toegepast.
Lees het hele verhaal op de site van de TUe.
