Wat betekent de EU voor mensen? Dat onderzocht Elske van den Hoogen van Erasmus School of Social and Behavioural Sciences in haar proefschrift. Ze interviewde tal van burgers om te horen hoe zij over de EU denken. Kritiek op de EU is er in vele vormen, zo blijkt uit die gesprekken, maar kritisch zijn wil nog niet zeggen dat je daarmee ook tegen de EU bent.

Op basis van de interviews kwam ze met vier verschillende zienswijzen op de EU. Zo is er een groep die de EU als noodzakelijk ziet omdat Nederland bepaalde dingen nou eenmaal niet alleen kan. Deze ‘pragmatische kijk’ zoals de onderzoeker dit noemt, is voor de EU, maar plaatst wel kritische kanttekeningen. De groep met ‘federalistische kijk’ vindt juist dat er meer macht moet liggen bij de EU. Zij zijn van opvatting dat de Europese democratie beter zou functioneren als minder macht zou liggen bij individuele lidstaten. Dat staat dan weer haaks op het ‘anti-establishment kijk’. “De EU kenmerkt zich volgens dit perspectief door ‘totale controle door de elite’ die wordt gezien als ‘corrupt’ en gericht op eigenbelang. Zo zouden Europarlementariërs ‘bezig zijn met onkostenvergoedingen’ en vooral voor de schijn ‘in en uit te checken’ in het parlement. Dan is er ook nog een groep deelnemers die vrij onverschillig staat tegenover de EU.

Lees het hele artikel op de site van de EUR. Of lees het interview in NRC van 18 maart 2024.

Beeld: EUR/Elske van den Hoogen