Door chemische en genetische eigenschappen van hout met elkaar te combineren kan de herkomst van tropisch hardhout veel nauwkeuriger worden bepaald. Die precisie is nodig om illegale houthandel op te sporen. Dit is de belangrijkste uitkomst van een onderzoek door Wageningen University & Research en internationale partners. De onderzoekers bepaalden de chemische en genetische eigenschappen van bijna 250 bomen uit Centraal-Afrika. Door het samenvoegen van houteigenschappen konden ze de oorsprong van die bomen met 94% zekerheid schatten binnen een straal van 100 km.
Illegale houthandel is een zeer wijdverbreide en lucratieve vorm van criminaliteit. Dit gebeurt vaak door het vervalsen van herkomstdocumenten. In verschillende Afrikaanse landen in het Congobekken wordt naar schatting tot 90% van het uitgevoerde hout illegaal verhandeld. Om deze fraude tegen te gaan heeft de EU de Europese Ontbossingsverordening aangenomen. Die wetgeving verplicht houthandelaren – vanaf eind 2025 of 2026 – om aan te tonen dat hun hout legaal is verkregen, én niet afkomstig is uit recent ontboste gebieden.
Laura Boeschoten, gepromoveerd aan Wageningen University & Research en een van de hoofdauteurs van de studie in Communications Earth & Environment: “Deze wetgeving vereist dat de exacte herkomst van hout wordt gemeld als het op de Europese markt komt. Maar vanwege veelvuldige fraude moeten de autoriteiten de herkomst ook onafhankelijk kunnen verifiëren. Bijvoorbeeld door het analyseren van houteigenschappen. Ons onderzoek laat zien dat die verificatie heel nauwkeurig kan zijn als je verschillende houteigenschappen combineert.”
Het team onderzocht de Afrikaanse houtsoort Azobé, die in Nederland onder andere wordt gebruikt bij de bouw van waterwerken. Ze maten concentraties van een groot aantal chemische elementen in het hout (zoals magnesium en calcium). Die waardes worden bepaald door het bodemtype waar een boom groeit. Ze maten ook andere chemische houtkenmerken, die iets zeggen over het regionale klimaat. En als laatste onderzochten ze genetische eigenschappen, die sterker van elkaar verschillen naarmate bomen verder bij elkaar vandaan staan. Met deze eigenschappen schatte het team de oorsprong van het hout. Op basis van één van de drie technieken was de kans slechts 50-80% dat die binnen 100 km van de juiste oorsprong lag. De combinatie van technieken leverde een veel hogere score op: 94%.
Lees het hele verhaal op de site van de WUR.
