Kritisch denken, je mening geven, naar de ander luisteren: allemaal dingen die je leert in de filosofieles. Elke leerling heeft die vaardigheden nodig, vindt Eva-Anne Le Coultre, vakdidacticus filosofie aan de RUG. Ook de vmbo’er. Daarom maakt ze zich er hard voor dat filosofie een vak wordt op het vmbo.
Het vmbo staat lager in aanzien dan havo en vwo – bij ouders, bij docenten, en zeker ook bij de leerlingen zelf. Misschien is dat gebrek aan aanzien ook de reden filosofie nauwelijks wordt gedoceerd op het vmbo. “Het is raar dat we het onderwijs splitsen in denkers en doeners, want het een kan niet zonder het ander.”
Een van de belangrijkste doelen van onderwijs is dat leerlingen zelf leren denken. Ook de alomtegenwoordigheid van social media vereist dat jongeren kritisch leren denken, zegt Le Coultre. Ze zette een ‘professionele leergemeenschap’ (PLG) op, een groep van filosofie- en vmbo-docenten die samen een serie lessen ontwikkelde. Wil je vmbo’ers laten filosoferen, leg ze dan een kwestie voor die dichtbij voelt, leerden de docenten. “Het overkoepelende thema van de lessenserie was ‘vrijheid’. Dat bleek veel te abstract en te saai om steeds weer over te praten. Maar droegen de docenten een concreet onderwerp aan, dan ontstonden er gesprekken. Er was een les over de vraag: mogen alle mensen kinderen krijgen? Die les sloeg enorm aan. Er werden heel persoonlijke voorbeelden aangedragen, van kinderen met alcoholische of gehandicapte ouders. Dat de leerlingen daar zo betrokken bij waren, leerde ons: we moeten het niet te abstract maken.”
ls het aan Le Coultre ligt komt dat schoolvak er. Ze promoveert op 13 juli op het proefschrift Ruimte om te denken: wat we kunnen leren van filosofiedocenten.
Interview op de site van de RUG.
