Mitigatie én adaptatie

We moeten het in ieder geval niet zomaar laten gebeuren! De consequenties zijn daarvoor veel te groot. En waar politieke daadkracht achterblijft en bedrijven en burgers de urgentie ook wat uit het oog lijken te verliezen, zullen we toch met elkaar alles op alles moeten zetten om de uitstoot van broeikasgasemissies zeer sterk (tot 0!) terug te dringen. Als we nu wat doen, zijn de kosten ook nog eens veel beter te overzien dan als we te laat in actie komen. Één sleuteloplossing is er helaas niet. En de oplossing ligt wat mij betreft ook niet in het nog beter uitrekenen met klimaatmodellen hoeveel de aarde gaat opwarmen. Dat de aarde al opgewarmd is en nog verder zal opwarmen is overduidelijk.

Ook in afwezigheid van het benodigde beleid, moeten we op zoveel mogelijk vlakken tegelijkertijd de uitstoot proberen te minimaliseren (mitigatie). Een voorbeeld daarvan is het verminderen van uitstoot door de landbouw, bijvoorbeeld door het waterniveau van de veengronden te verhogen naar ongeveer 20 centimeter onder het maaiveld. Dat zal gevolgen hebben voor de opbrengsten van dat land, maar boeren kunnen innoveren en gewassen verbouwen die geschikter zijn voor de veengronden.

Het is duidelijk dat we inmiddels niet meer onder de gevolgen van klimaatverandering uit komen. Daarom moeten we ook sterk inzetten op aanpassingen aan de te verwachten veranderingen (adaptatie). Het is belangrijk dit op een integrale manier te doen. Op het gebied van water betekent dat bijvoorbeeld niet alleen kijken naar de consequenties van droogte op de waterkwantiteit, maar ook, tegelijkertijd, op de kwaliteit. En het betekent ook dat belangrijk is naar alle aspecten van mogelijke oplossingen te kijken. Een oplossing is geen goede oplossing als het een klein probleempje oplost, maar tegelijkertijd een groter probleem veroorzaakt. Het maken van integrale adaptatieplannen of adaptatiepaden kan het beste in participatieve processen met alle relevante stakeholders, inclusief burgers. Adaptatiepaden stellen korte en lange termijn maatregelen voor afhankelijk van hoeveel klimaatverandering uiteindelijk plaatsvindt. Tot nu toe is de implementatie van deze, soms te theoretische, paden vaak lastig. Het is essentieel dat de beleidsopgave gekoppeld wordt aan de meer operationele kant van de adaptatiepaden, waarbij gestuurd wordt op goed meetbare indicatoren.

Kortom, we moeten inzetten op mitigatie én adaptatie. En je kan zelf vast beginnen, bijvoorbeeld met korter douchen, het vergroenen van je tuin, en stemmen op een partij die klimaatmitigatie en adaptatie hoog op de agenda heeft staan.