Hoe proberen politieke partijen verkiezingen te winnen? In hoeverre hebben Kamerleden dezelfde mening als hun kiezers? Waarom besluiten sommige partijen samen een nieuwe regering te vormen? Hoe geef je als politiek wetenschapper antwoord op dit soort ingewikkelde vragen?
Rick van Well, politicoloog aan de Universiteit Leiden, onderzoekt de samenwerking tussen de regering en oppositiepartijen, oftewel het gedrag in het parlement. Zijn promotor, Tom Louwerse, doet ddt regelmatig voor de partijen in de Tweede Kamer, zoals in bijgaande figuur. Hoe dichter partijen in deze figuur bij elkaar staan, hoe vaker zij hetzelfde stemmen. Je ziet dat linkse partijen, zoals PvdA, GroenLinks en SP, dichter bij elkaar staan dan rechtse partijen, zoals de PVV en Forum voor Democratie. Pieter Omtzigt en de BoerBurgerBeweging staan tussen de linkse en rechtse partijen in.
Deze in de VS ontwikkelde methode leent zich echter minder goed voor het meten van standpunten in de Nederlandse context. De aanname dat het stemgedrag van Kamerleden enkel gemotiveerd wordt door hun opvatting of een voorstel de status quo verbetert, klopt niet altijd in een parlementair stelsel: er zijn coalitieakkoorden.
Elke manier van het in kaart brengen van partijstandpunten heeft zo zijn eigen voordelen en nadelen. Expertenquêtes bieden bijvoorbeeld partijposities op verschillende duidelijke beleidsdimensies, maar niet altijd gegevens over alle landen en periodes waarin je als onderzoeker geïnteresseerd bent. De ‘dekking’ van de inhoudsanalyses van verkiezingsprogramma’s is wat dat betreft veel beter, maar het gehanteerde codeerschema en de beleidsdimensies die je op basis daarvan construeert, zijn dan weer twijfelachtiger.
Lees het hele stuk hierover op Kennislink – een blog in een hele serie over het meten van politieke standpunten.
